Certyfikacja Halal Indonezja (2025): Kompletny przewodnik

Indonezja jest domem dla największej na świecie populacji muzułmańskiej, co sprawia, że certyfikacja halal ma kluczowe znaczenie dla firm działających na tym ogromnym rynku. Jeśli sprzedajesz żywność i napoje, kosmetyki, farmaceutyki lub niektóre produkty chemiczne w Indonezji, musisz zrozumieć te wymagania.

Krytyczne terminy, których nie można przegapić:

• Średnie i duże krajowe przedsiębiorstwa spożywcze oraz zakłady uboju: Faza 1 zakończyła się 17 października 2024 r.
• Małe przedsiębiorstwa (UMK/MSME) w sektorze żywności i napojów oraz uboju: Muszą spełnić wymogi do 17 października 2026 r.
• Importowane produkty spożywcze i napoje: Dostępne przedłużenie, ale nie później niż do 17 października 2026 r.

Wymogi te są wymagane przez indonezyjskie prawo, w szczególności ustawę nr 33 z 2014 r. i rozporządzenie rządowe nr 42 z 2024 r., które stanowią podstawę prawną certyfikacji produktów halal.

Wymogi certyfikacji halal mają zastosowanie do określonych grup produktów zdefiniowanych w indonezyjskich przepisach, dlatego ważne jest, aby określić, do których kategorii należą Twoje produkty.

Co tak naprawdę oznacza certyfikat Halal w Indonezji?

Indonezyjska certyfikacja halal to nie tylko pieczęć religijna; to wymóg prawny poparty ustawą nr 33/2014 i rozporządzeniem rządowym 42/2024. System obejmuje trzy kluczowe podmioty współpracujące ze sobą.

Product Assurance Organizing Body (BPJPH) wydaje faktyczne certyfikaty halal. Indonezyjska Rada Ulemów (Majelis Ulama Indonesia lub MUI) zapewnia wytyczne religijne poprzez fatwy. Agencje kontroli halal, takie jak LPPOM MUI, przeprowadzają rzeczywiste audyty obiektów i produktów.

Rozważmy to w ten sposób: MUI weryfikuje, czy Twoja firma jest zgodna z prawem islamskim, agencja inspekcyjna bada Twoją działalność, a BPJPH zapewnia Ci oficjalny certyfikat wymagany do sprzedaży Twoich towarów. Pomoże to uniknąć nieporozumień dotyczących tego, kto jest za co odpowiedzialny.

Aktualna oś czasu i zmiany w latach 2024-2026

Harmonogram certyfikacji zależy od wielkości firmy i tego, czy jest to firma krajowa czy międzynarodowa. Średnie i duże firmy krajowe z sektora żywności i napojów oraz uboju muszą spełnić wymogi do października 2024 roku. Małe firmy (UMK/MSME) mają czas do października 2026 roku.

Rozporządzenie rządowe 42/2024 przyniosło znaczące zmiany, w tym przedłużenie okresu obowiązywania dla importowanych produktów spożywczych i napojów do października 2026 roku. Daje to zagranicznym eksporterom więcej czasu na zapoznanie się z wymogami certyfikacji i uniknięcie niezgodności. Importerzy i sprzedawcy detaliczni powinni priorytetowo traktować rejestrację certyfikatów halal w systemie SIHALAL, aby zapewnić dotrzymanie terminów zgodności i uniknąć potencjalnych zakłóceń.

Sektor kosmetyczny stopniowo zmierza w kierunku obowiązkowej certyfikacji do 2026 roku. To stopniowe podejście pomaga firmom dostosować się bez zbytniego zakłócania łańcucha dostaw.

Firmy powinny monitorować ogłoszenia rządowe w celu uzyskania dalszych informacji na temat aktualizacji przepisów i szczegółów ich wdrażania.

Proces certyfikacji: Krok po kroku

Uzyskanie certyfikatu halal wymaga przestrzegania określonego procesu.

• Utwórz konto SIHALAL: Zarejestruj się na stronie ptsp.halal.go.id, który służy jako oficjalny indonezyjski portal certyfikacji halal i obowiązkowy punkt wyjścia dla wszystkich certyfikatów halal.
• Wybierz agencję kontroli halal: Wybierz spośród autoryzowanych agencji kontroli halal, które przeprowadzą kompleksowy audyt zakładu i procesu, upewniając się, że posiadają one wiedzę specjalistyczną w danej kategorii produktów.
• Przesyłanie i składanie dokumentów: Prześlij wszystkie wymagane informacje i dokumenty określone przez BPJPH, w tym:
  • System Gwarantowania Produktów Halal (SJPH/HAS): Kompleksowy wewnętrzny system utrzymywania standardów halal
  • Listy składników: Pełna dokumentacja wszystkich surowców i ich status certyfikacji halal.
  • Schematy blokowe procesów produkcyjnych: Szczegółowe diagramy przedstawiające każdy etap procesu produkcyjnego
• Realizacja audytu obiektu: Wybrana agencja inspekcyjna przeprowadza dokładne audyty obiektów i dokonuje przeglądu procesów produkcyjnych w celu zweryfikowania zgodności z ustalonymi standardami i wymogami halal.
• Przegląd religijny MUI: Po pomyślnym zakończeniu audytu Indonezyjska Rada Ulemów (MUI) dokonuje przeglądu dokumentacji i wydaje fatwę, która oficjalnie potwierdza, że produkty spełniają wymogi prawa islamskiego.
• Wydanie oficjalnego certyfikatu: BPJPH wydaje oficjalny certyfikat halal po zatwierdzeniu przez MUI, przyznając prawne upoważnienie do umieszczania etykiety halal i sprzedaży certyfikowanych produktów halal na rynku indonezyjskim.

Korzyści z certyfikacji Halal

Dostęp do rynku i globalny zasięg

Certyfikacja halal oferuje znaczące korzyści dla firm, zwłaszcza w branży spożywczej i napojów, odblokowując dostęp do dużego indonezyjskiego rynku muzułmańskiego, największego na świecie pod względem demograficznym. Certyfikacja ta umożliwia również firmom obsługę rynków międzynarodowych, na których produkty z certyfikatem halal cieszą się dużym popytem, otwierając drzwi do możliwości eksportowych w krajach o większości muzułmańskiej.

Sygnał jakości i zaufania konsumentów

Certyfikacja halal powinna być rozumiana nie tylko jako mechanizm zgodności z przepisami, ale raczej jako silny sygnał dla konsumentów, że Twoje produkty spełniają rygorystyczne standardy jakości i bezpieczeństwa. Takie zapewnienie jakości zwiększa zaufanie konsumentów i sprzyja trwałej lojalności klientów przez dłuższy czas, ponieważ konsumenci kojarzą certyfikację halal ze standardami produktów premium i etycznymi praktykami biznesowymi.

Zgodność z przepisami i ograniczanie ryzyka

W przypadku wielu kategorii produktów, w szczególności tych z sektora żywności i napojów, certyfikacja halal jest obowiązkowa zgodnie z indonezyjskimi ramami regulacyjnymi i określa konkretne wymagania, które muszą zostać spełnione. Spełnienie tych wymogów zapewnia nieprzerwany dostęp do rynku i pomaga podmiotom gospodarczym uniknąć znacznych wydatków związanych z przestrzeganiem przepisów, komplikacji regulacyjnych i potencjalnych kar za wykluczenie z rynku.

Przewaga konkurencyjna i zróżnicowanie marki

Certyfikowane produkty cieszą się lepszą pozycją konkurencyjną, ponieważ grupy demograficzne konsumentów coraz częściej poszukują marek, które wykazują szacunek dla ich wymagań żywieniowych i podstawowych wartości. To zróżnicowanie staje się szczególnie cenne na zatłoczonych rynkach, gdzie konsumenci mają wiele opcji i preferują marki, które są zgodne z ich preferencjami religijnymi i kulturowymi.

Doskonałość operacyjna i ulepszenia systemu

Proces certyfikacji halal zachęca firmy do ulepszania swoich wewnętrznych systemów operacyjnych, co skutkuje poprawą ogólnych wskaźników jakości i parametrów wydajności operacyjnej. To systematyczne podejście do zarządzania jakością często prowadzi do lepszej kontroli łańcucha dostaw, ulepszonych praktyk dokumentacyjnych i bardziej rygorystycznego monitorowania procesów we wszystkich operacjach biznesowych.

Strategiczna decyzja biznesowa

W tak dynamicznym środowisku rynkowym, jakim jest Indonezja, uzyskanie certyfikatu halal stanowi zarówno konieczność prawną wynikającą z obowiązujących przepisów, jak i strategiczną decyzję biznesową mającą na celu optymalizację pozycji rynkowej. Firmy, które proaktywnie dążą do uzyskania certyfikatu, zyskują przewagę jako pierwsze i wzmacniają swoją obecność na rynku, zanim konkurenci wejdą na rynek.

Przygotowanie do audytu halal

Przed rozpoczęciem audytu należy przygotować kilka rzeczy. System zapewniania jakości produktów halal musi funkcjonować i należy wyznaczyć nadzorcę halal, który jest muzułmaninem (stało się to obowiązkowe na mocy rozporządzenia rządowego 42/2024). Obiekty i sprzęt muszą być odpowiednio oddzielone od wszelkich materiałów lub procesów niehalal.

Pakiet dokumentów powinien obejmować licencje biznesowe (NIB), szczegółowe informacje o surowcach i dostawcach, schematy przepływu procesów produkcyjnych, standardowe procedury operacyjne dotyczące warunków sanitarnych oraz dokumentację szkoleniową. Każdy dokument służy określonemu celowi na etapie audytu.

Audytorzy zbadają procesy produkcyjne, sprawdzą obecność substancji niehalal, dokonają przeglądu kontroli łańcucha dostaw i zweryfikują, czy kierownik ds. halal rozumie wymogi halal. Audytorzy poszukują kompleksowej organizacji zapewniającej produkty halal w całej firmie.

Specjalne ścieżki dla małych firm

Małe firmy (UMK/MSME) mają dodatkowe opcje, w tym samodzielną deklarację dla niektórych kategorii produktów niskiego ryzyka. Ten usprawniony proces nadal wymaga dowodów na spełnianie standardów halal, ale jest mniej skomplikowany niż pełna certyfikacja.

Rząd Indonezji oferuje programy ułatwiające małym firmom przygotowanie się do terminu przypadającego na październik 2026 roku. Najczęstsze pułapki obejmują niekompletną dokumentację, nieodpowiednie rozdzielenie obiektów i niewystarczające szkolenia dla kluczowego personelu.

Nawet w przypadku samodzielnej deklaracji potrzebna jest odpowiednia dokumentacja potwierdzająca, że składniki są halal, procesy pozwalają uniknąć zanieczyszczenia substancjami haram, a personel rozumie wymogi halal.

Produkty zagraniczne i międzynarodowe uznanie

Rozszerzenie z 2026 r. dla produktów importowanych daje zagranicznym firmom więcej czasu na dostosowanie się do przepisów, ale jego zakres jest różny. Niektóre zalecenia wyłączają produkty mięsne z niektórych rozszerzeń, dlatego należy dokładnie sprawdzić najnowsze przepisy.

Indonezja uznaje zagraniczne jednostki certyfikujące halal na mocy umów o wzajemnym uznawaniu. Zagraniczni eksporterzy muszą jednak zarejestrować swoje certyfikaty halal w systemie SIHALAL za pośrednictwem indonezyjskich importerów lub upoważnionych przedstawicieli.

Proces ten obejmuje kontrole przed transakcją, aby upewnić się, że zagraniczna certyfikacja halal spełnia indonezyjskie wymagania, rejestrację w akceptowanych systemach certyfikacji i ubieganie się o odpowiednie zezwolenia na etykietowanie. Współpraca międzynarodowa usprawnia ten proces, ale nadal potrzebna jest lokalna wiedza specjalistyczna.

Wymagania dotyczące ludzi i zarządzania

Nadzorca halal odgrywa kluczową rolę i musi spełniać określone kwalifikacje, w tym być muzułmaninem i ukończyć wymagane szkolenie. Osoba ta nadzoruje wewnętrzny zespół halal i zarządza programami zapewnienia jakości dostawców.

Potrzebne będą jasne procedury dotyczące tego, kiedy korzystać z zewnętrznych laboratoriów do testowania, jak uzyskiwać atesty składników od dostawców i jak dokumentować decyzje na potrzeby ścieżki audytu. Minister Spraw Religijnych posiada szczegółowe wytyczne dotyczące kwalifikacji personelu.

Twój zespół powinien rozumieć prawo islamskie mające zastosowanie do Twoich produktów i procesów. Obejmuje to rozpoznawanie zakazanych substancji, zrozumienie właściwych wymogów dotyczących uboju zwierząt oraz wiedzę na temat postępowania z produktami modyfikowanymi genetycznie, jeśli ma to znaczenie dla Twojej firmy.

Koszty, terminy i odnowienia

Koszty certyfikacji zależą od zakresu produktu, liczby obiektów i wymagań testowych. Czas realizacji różni się w zależności od możliwości agencji kontroli halal i tego, czy potrzebne są działania naprawcze po wstępnym audycie.

Odnowienia są konieczne, gdy zmienia się skład produktu lub procesy produkcyjne. Rozporządzenie rządowe 42/2024 zezwala na wcześniejsze składanie wniosków o odnowienie, co zapewnia większą elastyczność w planowaniu.

Budżet na bieżące koszty wykraczające poza początkową certyfikację. Obejmują one coroczne audyty nadzoru, testowanie nowych składników i aktualizację dokumentacji w przypadku modyfikacji procesów lub dodawania nowych produktów do portfolio z certyfikatem halal.

Etykiety, znaki i wejście na rynek

Po uzyskaniu certyfikatu można umieszczać logo "Halal Indonesia" na swoich produktach. Logo ma określone wymagania dotyczące umiejscowienia, czcionki i widoczności, których należy dokładnie przestrzegać. Etykiety Halal muszą być wyraźne, trwałe i łatwo widoczne na opakowaniu oraz powinny zawierać numery certyfikacji, aby zapewnić zgodność i przejrzystość dla konsumentów. Produkty niehalal wymagają wyraźnych oznaczeń "niehalal", aby uniknąć dezorientacji konsumentów.

Platformy handlu detalicznego i e-commerce coraz częściej sprawdzają status halal przed umieszczeniem produktów na liście. Jeśli posiadasz mieszane portfolio z produktami halal i niehalal, potrzebujesz jasnych systemów, aby zapobiec pomyłkom i utrzymać zaufanie konsumentów. W przypadku produktów niehalal należy podać na etykiecie wyraźne informacje dotyczące produktów niehalalal, w tym konkretne znaki lub opisy, a także określić, czy produkt zawiera składniki niehalal.

Etykieta halal zapewnia przewagę konkurencyjną na rynku indonezyjskim, gdzie znaczna część konsumentów aktywnie poszukuje produktów z certyfikatem halal. Dotyczy to dodatków do żywności, urządzeń gospodarstwa domowego mających kontakt z żywnością, wyrobów medycznych i innych kategorii produktów.

Rozdzielenie produktów halal i niehalal

Utrzymanie wyraźnego podziału na produkty "halal" i "niehalal" ("Wymogi segregacji") ma służyć jako kamień węgielny "procesu certyfikacji halal".

Wymagania dotyczące segregacji na linii produkcyjnej

Sprzęt i narzędzia do przetwarzania

• Dedykowany sprzęt: Używanie oddzielnych maszyn przetwórczych, misek do mieszania i przyborów wyłącznie do produktów halal, aby zapobiec zanieczyszczeniu krzyżowemu.
• Protokoły czyszczenia: Ustanowienie dokładnych procedur czyszczenia między seriami produkcyjnymi halal i non-halal, jeśli używany jest wspólny sprzęt.
• Znakowanie sprzętu: Wyraźne oznakowanie wszystkich urządzeń halal za pomocą widocznych znaczników lub systemów kodowania kolorami.
• Przykład: Piekarnia produkująca zarówno zwykły chleb, jak i chleb halal musi używać oddzielnych pieców, mikserów i powierzchni przygotowawczych lub wdrożyć zatwierdzone procedury czyszczenia między cyklami produkcyjnymi.

Kontrola obszaru pamięci masowej

• Oddzielne strefy przechowywania: Utrzymywanie fizycznie oddzielonych obszarów przechowywania surowców halal, produkcji w toku i produktów gotowych.
• Systemy etykietowania Clear Labeling: Używaj widocznych oznaczeń i etykiet, aby zidentyfikować obszary przechowywania halal i zapobiec dezorientacji personelu.
• Kontrola temperatury: Zapewnienie dedykowanych halal urządzeń chłodniczych i zamrażarek w przypadku produktów wrażliwych na temperaturę.

Lista kontrolna zarządzania łańcuchem dostaw

Weryfikacja dostawcy

• Dostawcy z certyfikatem Halal: Pozyskiwanie wszystkich surowców wyłącznie od dostawców posiadających ważne certyfikaty halal.
• Wymagania dotyczące dokumentacji: Utrzymywanie aktualnych certyfikatów halal i listów poświadczających od wszystkich dostawców składników.
• Regularne audyty: Przeprowadzanie okresowej weryfikacji statusu halal dostawców i odnawianie certyfikatów.

Transport i logistyka

• Dedykowane pojazdy dostawcze: Używanie oddzielnych pojazdów do transportu produktów halal lub wdrożenie protokołów dokładnego czyszczenia.
• Procedury doku załadunkowego: Ustanowienie jasnych procedur przyjmowania materiałów halal w wyznaczonych dokach.
• Łańcuch dowodowy: Prowadzenie dokumentacji śledzenia produktów halal od dostawcy do zakładu.

Kontrola pakowania i etykietowania

• Opakowania z certyfikatem Halal: Używanie materiałów opakowaniowych spełniających standardy halal i posiadających odpowiednie certyfikaty.
• Zapobieganie zanieczyszczeniom: Zapewnienie, aby linie pakujące były czyste i przeznaczone do pakowania produktów halal podczas produkcji.
• Weryfikacja etykiet: Stosowanie prawidłowych etykiet certyfikacji halal i zapewnienie wyraźnego oznakowania produktów niehalal.
• Przykład: Producent przekąsek musi używać folii opakowaniowych z certyfikatem halal i upewnić się, że sprzęt do etykietowania nie przenosi pozostałości niehalal na opakowania produktów halal.

Segregacja dystrybucji i sprzedaży

Zarządzanie magazynem

• Oddzielne sekcje przechowywania: Utrzymywanie odrębnych obszarów magazynowych dla gotowych produktów halal i niehalal.
• Śledzenie zapasów: Używaj oddzielnych kodów zapasów i systemów śledzenia, aby zapobiec pomyłkom podczas kompletacji i wysyłki.
• Szkolenie personelu: Szkolenie personelu magazynu w zakresie właściwych procedur obsługi i identyfikacji produktów halal.
• Przykład: Dystrybutor żywności musi przechowywać towary w puszkach z certyfikatem halal w wyznaczonych sekcjach magazynu z wyraźnym oznakowaniem korytarzy i oddzielnymi procedurami kompletacji.

Egzekwowanie przepisów i kary

Władze indonezyjskie przeprowadzają regularne inspekcje w celu weryfikacji bieżącej zgodności. Naruszenia mogą skutkować sankcjami administracyjnymi, takimi jak pisemne ostrzeżenie, grzywny i wycofanie produktu z rynku.

Najlepsze praktyki w celu uniknięcia kwestii związanych z egzekwowaniem przepisów obejmują prowadzenie dokładnej dokumentacji, niezwłoczne zgłaszanie wszelkich zmian w składnikach lub procesach, zapewnienie, że kierownik ds. halal jest na bieżąco ze szkoleniami oraz przeprowadzanie audytów wewnętrznych przed oficjalnymi inspekcjami.

Kary za nieprzestrzeganie przepisów mogą mieć znaczący wpływ na działalność firmy, dlatego warto od samego początku inwestować w odpowiednie systemy.

Weryfikacja certyfikatów i należyta staranność

Kupujący i organy regulacyjne mogą weryfikować certyfikaty halal za pośrednictwem bazy danych BPJPH "Sprawdź produkt halal". System ten pokazuje ważność certyfikatu, produkty objęte certyfikatem i szczegóły certyfikacji. Samodzielne składanie deklaracji, przeprowadzanie analizy due diligence dostawców lub partnerów oraz sprawdzanie ich numerów certyfikatów, dat wygaśnięcia i kategorii produktów objętych certyfikatem. Baza danych pomaga zapobiegać oszustwom i zapewnia współpracę z dostawcami posiadającymi prawdziwy certyfikat halal.

Ten system weryfikacji wspiera cały łańcuch dostaw, ułatwiając potwierdzenie statusu halal na każdym poziomie.

Listy kontrolne dla firm

Małe przedsiębiorstwa (UMK): Skoncentruj się na podstawowej dokumentacji, prostych procedurach separacji i opcjach samodzielnego składania deklaracji, jeśli są dostępne. Korzystanie z rządowych programów ułatwiających przygotowanie się do terminu 2026.

Średnie/duże firmy: Wdrożenie kompleksowych systemów zapewniania jakości produktów Halal, wyznaczenie wykwalifikowanych inspektorów Halal i ustanowienie solidnych programów weryfikacji dostawców. Większa skala działalności wiąże się z dodatkowymi obowiązkami.

Importerzy/Eksporterzy: Opanuj system wzajemnego uznawania, utrzymuj relacje z zagranicznymi jednostkami certyfikującymi halal, prawidłowo rejestruj certyfikaty w SIHALAL i upewnij się, że lokalni przedstawiciele rozumieją indonezyjskie wymagania.

10 najczęstszych problemów z audytem i ich rozwiązania

1. Niekompletny system zapewniania jakości produktów Halal: Opracowanie kompleksowych procedur obejmujących wszystkie aspekty działalności
2. Nieodpowiednie rozdzielenie urządzeń: Zainstalowanie fizycznych barier i ustanowienie jasnych protokołów czyszczenia.
3. Brakująca dokumentacja dostawcy: Wymaganie certyfikatów halal lub zaświadczeń od wszystkich dostawców.
4. Niewykwalifikowany kierownik ds. halal: Upewnij się, że Twój przełożony spełnia wymogi religijne i szkoleniowe.
5. Słabe prowadzenie dokumentacji: Ustanowienie systemów śledzenia składników, procesów i zmian
6. Ryzyko zanieczyszczenia: Identyfikacja i eliminacja możliwości zanieczyszczenia krzyżowego
7. Nieodpowiednie szkolenie personelu: Przeszkolenie wszystkich pracowników w zakresie wymogów halal
8. Brakująca dokumentacja procesu: Dokumentuj każdy krok, który może mieć wpływ na status halal
9. Luki w weryfikacji dostawców: Regularnie audytuj dostawców i weryfikuj ich status halal.
10. Niepowodzenia w zarządzaniu zmianą: Niezwłoczne zgłaszanie wszelkich zmian składników lub procesów.

W takich przypadkach, gdy pojawiają się wyjątki lub wyjątkowe okoliczności, firmy powinny skonsultować się z BPJPH lub swoją agencją kontroli halal w celu uzyskania wskazówek.

Patrząc w przyszłość: Budowanie długoterminowego sukcesu

Indonezyjska certyfikacja halal to nie tylko spełnienie wymogów prawnych; to budowanie zaufania konsumentów na rynku z największą na świecie populacją muzułmanów. Firmy, które stosują standardy halal, często uważają, że poprawiają swoje ogólne systemy jakości i zyskują przewagę konkurencyjną.

Krajobraz certyfikacji wciąż ewoluuje, wraz z nowymi kategoriami produktów potencjalnie wymagającymi certyfikacji i rozszerzającą się współpracą międzynarodową. Bądź na bieżąco ze zmianami regulacyjnymi i utrzymuj silne relacje ze swoją agencją kontroli halal i lokalnymi przedstawicielami.

Sukces na rynku indonezyjskim wymaga zrozumienia, że certyfikacja halal to coś więcej niż zgodność z przepisami; świadczy ona o szacunku dla lokalnych wartości i zaangażowaniu we właściwą obsługę indonezyjskich konsumentów. Takie podejście buduje trwałe relacje biznesowe i zrównoważoną obecność na rynku.

Pamiętaj, że termin przypadający na październik 2026 r. dla małych firm i produktów importowanych zbliża się wielkimi krokami. Rozpocznij przygotowania już teraz, aby uniknąć pośpiechu w ostatniej chwili i potencjalnych problemów z dostępem do rynku. Firmy, które planują z wyprzedzeniem, będą miały najlepszą pozycję do rozwoju na dynamicznym i rozwijającym się rynku Indonezji.